W miniony wtorek, 26 marca, w siedzibie Polskiej Agencji Prasowej (PAP) przy ulicy Brackiej miała miejsce wyjątkowa inauguracja Projektu Zielona Koalicja dla Zdrowia. Konferencja zgromadziła szerokie grono uczestników, którzy wzięli udział w dyskusjach na temat znaczenia zielonej transformacji dla systemu ochrony zdrowia.
Inicjatorka Koalicji, dr inż. Agnieszka Sznyk z Instytutu Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju INNOWO, powitała wszystkich uczestników, a następnie przekazała głos Pani Wiceminister Klimatu i Środowiska – Anicie Sowińskiej, która podkreśliła znaczenie interdyscyplinarnej współpracy na rzecz zielonej transformacji systemu ochrony zdrowia oraz zabezpieczenia zdrowia środowiskowego. Jak powiedziała: „Działania na rzecz powstrzymania zmian klimatu to działania na rzecz zdrowia – naszego i przyszłych pokoleń”.
Obecność Pani Minister podniosła rangę wydarzenia i pokazała, jak ważna jest współpraca pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym a organizacjami pozarządowymi w dążeniu do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju.
Krótkie przemówienie wygłosił Rektor Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (SGH) Piotr Wachowiak, który zwrócił uwagę na znaczenie edukacji w kształtowaniu postaw prośrodowiskowych oraz podkreślił tym samym rolę uczelni w projekcie.
Następnie Agnieszka Sznyk przedstawiła założenia Koalicji, kładąc nacisk na potrzebę minimalizacji szkód środowiskowych i promocję innowacyjnych rozwiązań w sektorze ochrony zdrowia. Z uwagi na rosnącą globalną populację, malejące zasoby naturalne i narastające zagrożenie zmianą klimatu, zrównoważony rozwój nie jest już wyborem, lecz imperatywem dla naszego zbiorowego dobrobytu i przetrwania. Według The Lancet Countdown zmiany klimatyczne są postrzegane jako największe zagrożenie zdrowotne XXI wieku. Natomiast szpitale i systemy ochrony zdrowia nieuchronnie poniosą wysokie koszty wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych już zaostrzają szereg problemów zdrowotnych na całym świecie
Dr Jarosław Fedorowski zaznaczył, że Polska Federacja Szpitali promuje zasady zrównoważonego rozwoju oraz odpowiedzialności ESG, aktywnie opowiadając się za inwestycjami w transformację energetyczną oraz dalsze cyfrowe przekształcenia polskich placówek medycznych. Instytucja popiera modernizację podmiotów leczniczych, także przy wsparciu specjalnych funduszy krajowych czy ze środków unijnych. Prezes Polskiej Federacji Szpitali podkreślił także istotność harmonijnej współpracy ze wszystkimi podmiotami gospodarczymi rynku medycznego.
Po oficjalnym powitaniu i wprowadzeniu rozpoczęła się pierwsza sesja konferencji pt.: „Czy system widzi znaczenie determinanty jakim jest środowisko naturalne dla zdrowia populacji i czy jest przygotowany na zieloną transformację, która poprawi zdrowie Polaków?”
Moderacja: dr inż. Agnieszka Sznyk, INNOWO
dr n. o zdr. Magdalena Joanna Borkowska, Dyrektor Białostockiego Centrum Onkologii
im. Marii Skłodowskiej-Curie w Białymstoku
dr n. o zdr. inż. Łukasz Bruski, Prezes Zarządu Centrum Słuchu i Mowy MEDINCUS
Jolanta Sobierańska-Grenda, Prezes Zarządu Szpitali Pomorskich Sp. z o.o.
dr hab. n. med. Iwona Maroszyńska, Dyrektor Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki
dr n. o zdr. Anna Olczak-Pieńkowska, Kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego, Epidemiologii i Wakcynologii w Wojskowym Instytucie Medyczny
Głównym tematem sesji było zanieczyszczenie środowiska przez farmaceutyki. Obecnie wiele składników aktywnych zawartych w lekach przedostaje się do środowiska wraz ze ściekami. Jako substancje czynne biologicznie stanowią zagrożenie dla organizmów wodnych oraz mogą ulegać akumulacji w środowisku i doprowadzać do zmian w ekosystemach. Prelegenci rozmawiali o zagrożeniach jakie niesie ze sobą zanieczyszczenie środowiska w kontekście ochrony zdrowia.
Podczas całej sesji, prelegenci podkreślali, że najważniejsze jest dzielenie się dobrymi praktykami, wymiana wiedzy, spotkania między podmiotami, a także wizyty studyjne.
Prezes Zarządu Szpitali Pomorskich, Jolanta Sobierańska-Grenda podkreśliła „Możemy dać od siebie zarówno dobre praktyki, jak i też porażki, ale przede wszystkim wymianę wiedzy i doświadczeń.” Łukasz Bruski zaznaczył natomiast, że celem Koalicji jest wspieranie i reprezentowanie głosu środowiska medycznego w zakresie zielonych inwestycji oraz pozyskiwaniu dofinansowań na transformację placówek medycznych.
Sesja 2: „Jak przeprowadzić zieloną transformację? Jakie doświadczenia i rozwiązania mogą nam w tym pomóc?”
Moderacja: dr hab. Bolesław Rok, Akademia Leona Koźmińskiego
dr hab. Barbara Więckowska, Kierownik Zakładu Innowacje w Ochronie Zdrowia, Szkoła Główna,
Handlowa w Warszawie (SGH)
lek. med. Sławomir Wysocki, Dyrektor Wojewódzkiego Specjalistycznego Zespołu ZOZ Chorób Płuc i Gruźlicy w Wolicy,
Justyna Mieszalska, Prezes Zarządu w Centrum Medyczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
W kolejnej sesji omówiono strategie zielonej transformacji oraz doświadczenia w jej przeprowadzaniu. Prelegenci rozmawiali o instrumentach finansowych wspierających zrównoważone rozwiązania oraz o innowacyjnych technologiach wykorzystywanych w placówkach medycznych.
dr hab. Barbara Więckowska opowiedziała o instrumentach finansowych, które mogą wesprzeć zrównoważone rozwiązania, a także zaznaczyła w jakim zakresie system ochrony zdrowia może się przygotować do zielonej transformacji. Jak powiedziała: „Bardzo się cieszę, że nie trzymamy dobrych praktyk tylko dla siebie, ale chcemy się nimi dzielić. Często przedsiębiorstwa trzymają dobre rozwiązania, aby mieć przewagę rynkowa. Tutaj widzimy chęci i deklaracje na wzajemną wymianę wiedzy. To miód na moje uszy!’’.
Członkowie Koalicji to liderzy zielonej transformacji, którzy już wdrażają innowacyjne rozwiązania na rzecz wspierania zrównoważonego rozwoju systemu ochrony zdrowia. Lek. med. Sławomir Wysocki opowiedział o nowoczesnych rozwiązaniach wykorzystanych w Szpitalu w Wolicy: „Rozbudowaliśmy nasze szpitale o 1000m2 i wszystko było zbudowane metodą modułową. Emisja podczas budowy była niemal zerowa. Ściany są zbudowane z materiałów, które nadają się do recyklingu. Cała konstrukcja nadaje się do ponownego wykorzystania. Koszty eksploatacji są niższe o około 25%, niż tradycyjne budownictwo. W przyszłości dźwig może podjechać wyjąć cały segment i wymienić na nowy. Poza tym, mamy osobę zaangażowaną w poszukiwanie nowych technologii i śledzenie zielonych innowacji, które możemy jeszcze zastosować w naszej Instytucji w dążeniu do zeroemisyjności (...) Praktycznie każde rozwiązanie proekologiczne jest ekonomiczne, a dużo rzeczy, które można wdrożyć od razu nie wymaga dużych nakładów finansowych”.
Natomiast, Pani Justyna Mieszalska w swojej wypowiedzi zwróciła uwagę na inny problem, z którym borykają się placówki medyczne – niechęć pracowników do zmian podczas wdrażania innowacyjnych prośrodowiskowych technologii.
Panel dyskusyjny pt.: „Narzędzia dla zrównoważonego rozwoju w ochronie zdrowia”
Moderacja: prof. dr hab. Krzysztof Pikoń, Politechnika Śląska
Monika Sadłowska, Concept Developer Healthcare, Saint-Gobain Ecophon
Michał Kępowicz, Dyrektor ds. Relacji Strategicznych i Market Access Leader, Philips Healthcare CEE
Katarzyna Dubno, Dyrektor ds. Relacji Zewnętrznych i Ekonomiki Zdrowia, Adamed Pharma S.A.
Anna Sadowska-Segit, Dyrektor Generalny, Medtronic Poland
Patryk Sucharda, Public Affairs and Regulatory Manager, Essity
Katarzyna Rózicka-Espinosa, Market Access & Policy Manager, BD
Konferencję zakończył panel dyskusyjny poświęcony narzędziom dla zrównoważonego rozwoju w ochronie zdrowia, gdzie przedstawiciele biznesu podzielili się swoimi spostrzeżeniami na temat ekonomicznego aspektu działań bezpiecznych dla środowiska.
Czy ekonomia idzie w parze ze zrównoważonym rozwojem i działaniami proekologicznymi? Podczas dyskusji, prelegenci zaznaczyli konieczność podejmowania ustępstw przez przedsiębiorstwa oraz dostosowywania polityki działalności do wyzwań związanych z ekologią, aby połączyć działania prośrodowiskowe z ekonomią biznesu.
Zwrócili również uwagę na znaczenie właściwego planowania, strategii globalnej, prognozowania, ekoprojektowania oraz wykorzystania robotyki. Następnie każda z firm przedstawiła swoje ekologiczne i innowacyjne rozwiązania oraz technologie wprowadzone na rynek. Zgodnie z wypowiedziami prelegentów, rozmowę podsumować można krótko, lecz treściwie: „Use better, use less”
Pełne zestawienie nowoczesnych technologii i dobrych praktyk można znaleźć w zakładce Dobre Praktyki: https://www.zielonakoalicjadlazdrowia.pl/best-practise
Podsumowując, konferencja była doskonałą okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń oraz wyznaczenia kierunków dalszych działań w ramach Zielonej Koalicji dla Zdrowia. Wyzwanie przed nami jest ogromne, tak jak i potrzeby zmian. Natomiast, kluczem do sukcesu jest współpraca!
