ZRÓWNOWAŻONE ROZWIĄZANIA
SYSTEMOWE
DOBRE PRAKTYKI
REZONANS MAGNETYCZNY
Firma Philips wprowadziła nową rzeczywistość w obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego, z wykorzystaniem minimalnej ilości ciekłego helu do produkcji i bez konieczności uzupełniania tego pierwistka w trakcie użytkowania. Innowacyjna metoda wspomaga szybkość, komfort i pewność diagnostyczną.
.png)
.png)
ZIELONE ŚCIANY
Zielone ściany przyczyniają się do ograniczania stresu cieplnego zarówno energetycznego, jak i psychologicznego. Wprowadzenie tego typu rozwiązań może przyczynić się do redukcji zużycia energii potrzebnej do klimatyzacji budynków, co przekłada się na obniżenie kosztów eksploatacyjnych placówek medycznych.
NOWOCZESNY CEWNIKI
Nowoczesne cewniki, opracowane przez polskich naukowców, charakteryzują się niskim współczynnikiem tarcia, dzięki czemu ich stosowanie jest bezbolesne oraz minimalizuje ryzyko zakażeń. Redukcja bólu i zapobieganie infekcjom przyczynia się do poprawy jakości opieki zdrowotnej. Sprzęt produkowany przez firmę Galmed.
TERENY ZIELONE
Zieleń jest naturalną pomocą w rekonwalescencji pacjentów. Jest kluczowa zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Właściwie zaaranżowane zielone przestrzenie nie tylko obniżają poziom stresu, sprzyjają relaksowi i zwiększają stymulację umysłową, ale również mogą przyśpieszyć proces leczenia.
W związku z tym, Spółka Szpitali Pomorskich stara się wykorzystać każdy dostępny obszar i zagospodarować go na tereny zielone.
.png)
EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA
Spółka Szpitale Pomorskie otrzymała Nagrodę Zielonego Feniksa podczas XIV Festiwalu Ekoenergetyki w Opolu
w 2022 roku.
Wszystkie działania realizowane przez Spółkę poprzedzone są analizą efektywności energetycznej, która przedstawia założenia rozwiązań architektonicznych, technologicznych, użytkowych ukierunkowanych na optymalne zarządzanie szeroko rozumianym środowiskiem.
EKOTECHNOLOGIA
Spółka Szpitale Pomorskie aktywnie inwestuje w zaawansowane technologie, które przyczyniają się do redukcji zużycia wody, środków chemicznych i energii. Na szczególne wyróżnienie zasługują myjnie narzędzi operacyjnych, które skracają czas reprocesoringu,
zmniejszają zapotrzebowanie na wodę, a także redukują zużycie detergentów.
ROBOTYKA
Spółka Szpitali Pomorskich
w ostatnich latach dokonała niezwykłego rozwoju w zakresie robotyki procesów medycznych.
Obecnie w zasobach szpitala są dwa roboty wspomagające procesy operacyjne: robot da Vinci oraz robot ortopedyczny Mako firmy Stryker.
Rozwój robotyki pozwala skrócić czas zabiegów oraz zmniejszyć wykorzystanie materiałów operacyjnych i ilości odpadów medycznych.
TECHNOLOGIE OZE
Wojewódzki Szpital w Wolicy w celu uniezależnienia instytucji od wzrostu cen prądu, zainwestował w technologie OZE. Własne źródła wytwórcze ciepła i energii, przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka awarii energetycznych oraz utrzymania ciągłości operacyjnej szpitala.
Zastosowanie systemu BMS umożliwia stały monitoring zużycia energii, a co za tym idzie możliwość ograniczenia jego zużycia.
.png)
CENTRUM DANYCH HIPOKRATESA
Wojewódzki Szpital w Wolicy ma możliwość analizowania wpływu swoich wysiłków na rzecz efektywności energetycznej. Dzieje się to poprzez wykorzystanie Centrum danych Hipokratesa. Gromadzenia danych na temat odpadów, energii i klimatu pozwala placówce lepiej zrozumieć stopień emisji gazów cieplarnianych jakie generuje w związku z naszą działalnością.
WSPÓŁPRACA
W strukturach Wojewódzkiego Szpitala w Wolicy powołano zespół ds. wdrażania rozwiązań ekologicznych, będący organem pomocniczym Dyrektora WS ZZOZ Chorób Płuc i Gruźlicy w Wolicy. Każda z osób powołana do uczestnictwa w tworzeniu zielonego szpitala odgrywa istotną rolę w budowaniu mechanizmów zmierzających do neutralności klimatycznej placówki.
HELO-OSZCZĘDNE MRI
Wprowadzenie nowych rozwiązań, takich jak rezonans magnetyczny (MR) z minimalnym użyciem helu, może być istotnym krokiem w kierunku osiągnięcia równowagi pomiędzy efektywnością kliniczną a ochroną środowiska.
Firma Philips wprowadziła innowacyjne rozwiązanie w postaci magnesu BlueSeal w rezonansie magnetycznych, który całkowicie eliminuje konieczność uzupełniania ciekłego helu. W porównaniu z tradycyjnymi magnesami, BlueSeal wymaga zaledwie 0,5% helu, co znacznie zmniejsza koszty oraz eliminuje ryzyko komplikacji związanych z jego dostępnością.
Dzięki technologii BlueSeal, placówki medyczne mogą prowadzić badania rezonansem magnetycznym w sposób ciągły i niezakłócony. Magnes jest całkowicie uszczelniony i wyposażony w nowoczesną technologię mikrochłodzenia.
Instalacja magnesu BlueSeal jest znacznie prostsza i tańsza niż tradycyjnych systemów MR, co przekłada się na obniżenie kosztów budowy i przygotowania obiektu oraz póżniejszego utrzymania pracowni. Ponadto, nowa technologia umożliwia łatwiejsze i bardziej elastyczne posadowienie urządzenia, co może być istotne zwłaszcza dla mniejszych placówek medycznych.
BlueSeal nie tylko eliminuje ryzyko związanego z dostępnością helu, ale także zapewnia wysoką jakość obrazowania i niezawodność operacji. Funkcje takie jak EasySwitch, oparte na sztucznej inteligencji, umożliwiają szybką reakcję w przypadku incydentów, minimalizując przestoje operacyjne i zwiększając bezpieczeństwo pacjentów.
Przejście na technologię MR z minimalnym użyciem helu ma istotny pozytywny wpływ na środowisko naturalne poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i zużycia cennego zasobu. Philips dąży do zrównoważonego rozwoju poprzez innowacje, które wspierają ochronę środowiska i wspierają zdrowie zarówno pojedyńczego pacjenta, jak i całych społeczności.
Wprowadzeniem technologii BlueSeal firmy Philips otwiera nowe możliwości dla placówek medycznych, umożliwiając prowadzenie zrównoważonych i bezpiecznych badań rezonansu magnetycznego. Zarówno ta technologia, jak i inne innowacyjne rozwiązania Philips wspierają rozwój opieki zdrowotnej, przy jednoczesnym szacunku dla środowiska naturalnego. Dzięki BlueSeal, przyszłość badań rezonansem magnetycznym staje się bardziej efektywna, bezpieczna i zrównoważona. Wprowadzenie nowych rozwiązań, takich jak rezonans magnetyczny (MR) z obsługą bezhelową, może być istotnym krokiem w kierunku osiągnięcia równowagi pomiędzy efektywnością kliniczną, a ochroną środowiska.
PRZEŚCIERADŁA MEDYCZNE
Standardowy surowiec, z którego produkowane są prześcieradła medyczne to celuloza – materiał pochodzący głównie z drzew iglastych. W dążeniu do ograniczenia wykorzystania surowców naturalnych oraz dbając o środowisko naturalne, można wprowadzić innowacyjne podkłady medyczne produkowane z mieszanki makulaturowo-celulozowej.
Po przeprowadzeniu testów nowego produktu w różnych placówkach medycznych, w tym w ambulatoriach i szpitalach LUX MED, ustalono, że główna wizualna różnica między nowym a dotychczasowym produktem polega jedynie na odcieniu bieli.
Od sierpnia 2021 roku podkłady makulaturowo-celulozowe zostały wdrożone jako standardowe we wszystkich placówkach LUX MED. Okazało się, że oprócz korzyści środowiskowych wynikających z ponownego wykorzystania surowców, podkłady z domieszką makulatury są także 10% tańsze od tych produkowanych wyłącznie z celulozy.
Ta zielona zmiana nie tylko przyczynia się do ochrony środowiska, ale również pozwala osiągnąć oszczędności, jednocześnie zachowując wysoki standard obsługi medycznej.
Źródło: Raport Zielone Szpitale, Philips
HIGIENICZNE SYSTEMY AKUSTYCZNE
Ecophon Saint-Gobain tworzy zrównoważone rozwiązania akustyczne. Przyczynia się do tworzenia odpowiedniego komfortu akustycznego w placówkach ochrony zdrowia, co ma kluczowe znaczenie dla odpoczynku, snu, leczenia i powrotu do zdrowia. Pacjenci nie powinni być narażeni na stresujący hałas, a personel na zmęczenie wywołane dodatkowymi bodźcami dźwiękowymi. Badania pokazują, że zdrowe środowisko dźwiękowe może znacznie poprawić ogólną jakość opieki zdrowotnej.
Do przykładowych korzyści zaliczyć można:
-
niższe ciśnienie krwi,
-
lepszą komunikację,
-
niższe poziomy stresu,
-
poprawa jakości snu i odpoczynku,
-
przyspieszenie procesu rekonwalescencji,
-
większe bezpieczeństwo pacjentów,
-
poprawę dobrego samopoczucia, wyników i satysfakcji pracowników.
Systemy do poprawy akustyki wnętrza w szpitalach, zwykle w postaci sufitów i paneli ściennych, muszą także spełniać rygorystyczne wymagania higieniczne, takie jak możliwość dezynfekcji czy trwałość powłoki na czyszczenie. Rodzina produktów dźwiękochłonnych Ecophon Hygiene spełnia te najwyższe wymagania, dzięki czemu poprawę komfortu akustycznego można uzyskać nawet w salach operacyjnych.
Płyty akustyczne Ecophon powstają z wełny szklanej, do której produkcji firma wykorzystuje szklane butelki i słoiki pochodzące z recyklingu. Firma stosuje też obiegowe podejście związane z recyklingiem, m.in. oferując odbiór odpadów z miejsc montażu i rozbiórki (usługa SoundCircularity dostępna w wybranych krajach). Materiał może zostać wprowadzony ponownie do obiegu jako materiał keramzytowy lub izolacyjny albo trafić ponownie do użytku w myśl gospodarki obiegowej.
Oprócz korzyści społecznych zrównoważonego rozwoju, systemy akustyczne Ecophon Hygiene przyczyniają się także do zmniejszenia śladu węglowego budynku. Ich wpływ na środowisko w całym cyklu życia został potwierdzony w deklaracjach środowiskowych produktów EPD, a ponadto posiadają niezależne certyfikaty, takie jak Cradle to Cradle Certified® 4.0 czy Eurofins Indoor Air Comfort Gold, potwierdzające bezpieczeństwo i jakość powietrza w pomieszczeniu.
Systemy Ecophon Hygiene zapewniają zarówno odpowiednią akustykę wnętrza, jak i wysokie standardy higieniczne oraz są zgodne ze zrównoważonym budownictwem.
RECYKLING BLISTRÓW FARMACEUTYCZNYCH
Wyzwaniem dla firmy Adamed Pharma przez wiele lat było osiągnięcie lepszego wyniku w recyklingu odpadów, głównie ze względu na dużą ilość blistrów farmaceutycznych. Blistry te składały się głównie z folii aluminiowej i tworzywa sztucznego, takiego jak PVC/PVDC.
Zgodnie z przepisami prawa farmaceutycznego, zadrukowane blistry muszą zostać zniszczone, aby nie mogły być ponownie wykorzystane. Dlatego też blistry były przekazywane do utylizacji w spalarni (ok. 80 ton rocznie).
Aby rozwiązać ten problem, firma Adamed Pharma nawiązała współpracę z Uniwersytetem Łódzkim w celu opracowania metod chemicznego rozdzielania blistrów. Jednocześnie rozpoczęto poszukiwania rozwiązań mechanicznego rozdzielenia materiałów. Obecnie blistry są bezpośrednio przekazywane do recyklera, który po mechanicznym i elektrostatycznym rozdzieleniu tworzyw oraz aluminium, przekazuje materiał do przetopienia do hut, a tworzywo wykorzystuje do produkcji węży ogrodowych oraz sztachet do mebli i płotów.
ZIELONE ŚCIANY
Dobra praktyka w kontekście zielonych ścian w systemie opieki zdrowotnej może obejmować wykorzystanie ich do ograniczenia stresu cieplnego zarówno energetycznego, jak i psychologicznego.
Wprowadzenie zielonych ścian na budynkach medycznych może przynieść liczne korzyści. Według badań przeprowadzonych przez Takebayashi et al. (2007), Sham et al. (2012) oraz Gabriel et al. (2011), zielone ściany mogą przyczynić się do redukcji efektu wyspy ciepła miejskiego oraz zmniejszyć temperaturę powietrza wokół budynków, co może przynieść ulgę pacjentom oraz personelowi medycznemu w czasie upalnych dni. Dodatkowo, zgodnie z badaniem Wong et al. (2010), Mazzali et al. (2013) i Ip et al. (2010), zielone ściany mogą zmniejszyć zużycie energii potrzebnej do klimatyzacji budynków, co przekłada się na obniżenie kosztów eksploatacyjnych placówek medycznych.
Co więcej, zgodnie z wnioskami pracy Schwarzer et al. (opublikowanej w 2024 roku), zielone ściany mogą mieć również pozytywny wpływ psychologiczny na pacjentów, personel medyczny oraz odwiedzających. Badania wykazały, że obecność zieleni może zmniejszyć poziom stresu i poprawić nastrój osób przebywających w otoczeniu zielonych ścian. Jest to szczególnie istotne w kontekście placówek medycznych, gdzie pacjenci często doświadczają stresu związanego z leczeniem i hospitalizacją.
Podsumowując, zielone ściany mogą stanowić skuteczną strategię zarówno w kontekście zrównoważonego wykorzystania energii, jak i poprawy dobrostanu psychicznego pacjentów i personelu medycznego w placówkach opieki zdrowotnej. Wdrażając tę praktykę, należy jednak zadbać o odpowiednie zraszanie roślin, aby utrzymać ich zdrowie i efektywność w ograniczaniu stresu cieplnego oraz optymalizacji korzyści psychologicznych.
Źródło: Hoelscher, M.-T., Nehls, T., Jänicke, B., & Wessolek, G. (2016). Quantifying cooling effects of facade greening: Shading, transpiration and insulation. Energy and Buildings, 114, 283-290. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2015.06.047
OZONOWANIE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH
Adamed Pharma wprowadził ozonowanie do procesu oczyszczania ścieków przemysłowych w swoich zakładach produkcyjnych.
Ozonowanie, stosowane zamiast substancji chemicznych, stanowi ekologiczne rozwiązanie, które eliminuje mikrozanieczyszczenia farmaceutyczne z odprowadzanych ścieków.
Proces ten opiera się na wykorzystaniu ozonu, który jest naturalnym związkiem wytwarzanym na miejscu, bez powstawania produktów ubocznych czy odpadów. Co więcej, ozon jest substancją odnawialną. Ozon, poprzez swoje właściwości, rozkłada struktury związków chemicznych w ściekach przemysłowych, co prowadzi do skutecznego oczyszczenia i redukcji mikrozanieczyszczeń farmaceutycznych.
Ozonowanie ścieków, jako rozwiązanie oparte na zasadach GOZ, umożliwia naturalne oczyszczanie ścieków produkcyjnych bez generowania odpadów, a także zapewnia bezpieczeństwo dla środowiska wodnego.
Projekt ozonowania ścieków stanowi odpowiedź na dynamicznie zmieniające się przepisy prawne oraz minimalizuje wpływ firmy na środowisko naturalne.
SOUND CIRCULARITY – usługa recyklingu produktów
SoundCircularity to unikalna, wielokrotnie nagradzana na całym świecie usługa recyklingu stworzona przez Ecophon Saint-Gobain (akustyczne sufity i panele ścienne) polegająca na całkowicie zamkniętym obiegu życia produktów.
Marka opracowała kompleksowy pakiet obejmujący odbiór wszystkich swoich odpadów z miejsc montażu i rozbiórki. W ten sposób produkty, które prawdopodobnie trafiłyby na wysypiska, są traktowane w sposób odpowiedzialny. Usługa SoundCircularity jest kluczem do obiegu zamkniętego, pozwala zredukować emisje CO2 oraz ilość odpadów. Istnieje możliwość otrzymania certyfikatu jako dowodu potwierdzającego ilość materiału poddanego recyklingowi.
Pięć kroków działania:
-
Kalkulacja oszczędności klimatycznych.
-
Zwrot.
-
Odbiór.
-
Recykling.
-
Certyfikaty ochrony klimatu.
Usługa SoundCircularity została już wdrożona w Szwecji, Finlandii, Danii, Niemczech i Francji, a do 2025 roku powinna być dostępna na wszystkich kluczowych rynkach, w tym w Polsce.
Co się dzieje z odpadami?
Materiały oddawane są do partnerów, którzy zabierają odpady i poddają je recyklingowi z zastosowaniem specjalnych procesów. W zależności od firmy recyklingowej, materiał jest następnie wykorzystywany jako składnik rozwiązań keramzytowych lub wraca do obiegu jako surowiec wtórny i przekształcany jest w nowy materiał izolacyjny. Przyszłość recyklingowa produktu zależna jest od kraju, w którym realizowana jest usługa.
Ecophon prowadzi obecnie także pilotażowy program ReUse, który sprawi, że produkty, które nadają się do ponownego wykorzystania, będą znowu dostępne w sprzedaży, co znacznie obniży koszty środowiskowe.
CEWNIK CEWNIKOWI NIERÓWNY
Firma Galmed - producent wysokiej jakości sprzętu medycznego
Nowoczesne cewniki, opracowane przez polskich naukowców, charakteryzują się niskim współczynnikiem tarcia, co przekłada się na bezbolesne stosowanie oraz minimalizację ryzyka zakażeń. Redukcja bólu i zapobieganie infekcjom może przyczynić się do poprawy jakości opieki zdrowotnej, co wpisuje się w aspekt społeczny zrównoważonego rozwoju.
Koszt ulepszonych cewników jest nieco wyższy od tych tradycyjnie stosowanych, jednakże ich stosowanie przynosi długoterminowe korzyści, takie jak zmniejszenie kosztów związanych z leczeniem powikłań zakażeń oraz poprawa doświadczeń pacjentów.
Nowoczesne sprzęty mogą przyczynić się do efektywniejszego wykorzystania zasobów i długoterminowego zwiększenia wartości dla społeczeństwa. To z kolei ma istotne znaczenie z perspektywy zarządzania i podejmowania decyzji, które uwzględniają aspekty środowiskowe, społeczne oraz zarządzanie w kontekście zrównoważonego rozwoju.
Źródło: https://www.galmed.com.pl/
EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA
Spółka Szpitale Pomorskie otrzymała Nagrodę Zielonego Feniksa podczas XIV Festiwalu Ekoenergetyki w Opolu w 2022 roku. Wszystkie działania inwestycyjne realizowane przez Spółkę poprzedzone są analizą efektywności energetycznej, która przedstawia założenia rozwiązań architektonicznych, technologicznych, użytkowych ukierunkowanych na optymalne zarządzanie szeroko rozumianym środowiskiem.
Termomodernizacja budynków
Termomodernizacja budynków szpitalnych zwiększa efektywność energetyczną poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. W celu zmniejszenia zużycia energii cieplnej w czerwcu 2022 r. rozpoczęto termomodernizację czterech budynków w Szpitalu Specjalistycznym w Wejherowie oraz jednego budynku w Szpitalu PCK w Gdyni. Dotychczas przeprowadzone modernizacje budynków w Spółce przyczyniły się do zielonej transformacji placówek medycznych.
Wpłynęły między innymi na:
-
Poprawę stanu budynków i systemów energetycznych w budynkach,
-
Poprawę stanu technicznego infrastruktury technicznej związane z wykorzystaniem energii,
-
Efektywne korzystanie z infrastruktury technicznej przez minimum następne 30 lat,
-
Obniżenie wydatków na zużycie energii cieplnej,
-
Zmniejszenie rocznego zużycia energii finalnej w budynkach,
-
Obniżenie kosztów eksploatacji w budynkach,
-
Obniżenie emisji zanieczyszczeń emitowanych przez ciepłownie zasilającą obiekty,
-
Poprawę komfortu pobytu pacjentów oraz komfort pracy personelu.
Przygotowując koncepcje architektoniczne, Spółka stara się uwzględniać takie rozwiązania, które będą energooszczędne, przyjazne dla środowiska, pacjentów oraz personelu. Spółka Szpitali Pomorskich dostrzega również konieczność stałego doskonalenia procesów związanych z ograniczaniem odpadów medycznych, właściwą segregacją odpadów w miejscu powstawania odpadów, ograniczania odpadów opartych o PVC oraz budowaniem świadomości personelu jak i pacjentów.
W ramach inwestycji, w kwietniu 2022 roku szpital w Wejherowie został powiększony o trzykondygnacyjny budynek, wzniesiony z wykorzystaniem nowoczesnej i energooszczędnej technologii. W budynku znajduje się nowoczesny Blok Operacyjny z 7 salami operacyjnymi, wyposażonymi w najnowocześniejszą technologię energooszczędnych lamp operacyjnych, systemów wentylacji i urządzeń anestezjologicznych, oraz 2 salami wybudzeniowymi, zawierającymi łącznie 17 stanowisk. Nowy obiekt pełni również funkcję Kaszubskiego Centrum Chorób Serca i Naczyń korzystającego z najnowocześniejszych technologii medycznych.
EKOTECHNOLOGIA
Spółka stara się uwzględniać takie rozwiązania, które będą energooszczędne, przyjazne dla środowiska, pacjentów oraz personelu. Spółka Szpitali Pomorskich dostrzega również konieczność stałego doskonalenia procesów związanych z ograniczaniem odpadów medycznych, właściwą segregacją odpadów w miejscu powstawania odpadów, ograniczania odpadów opartych o PVC oraz budowaniem świadomości personelu jak i pacjentów.
Istotną kwestią dla Spółki Szpitali Pomorskich jest dobór odpowiedniej technologii medycznej. Zastosowanie zaawansowanych technologii przyczynia się do redukcji zużycia wody, środków chemicznych i energii. Spółka aktywnie inwestuje w systemy odzysku energii w urządzeniach
Na szczególne wyróżnienie zasługują rozwiązania zastosowane w sterylizacji narzędzi operacyjnych. Myjnie do mycia narzędzi reprezentują najnowocześniejsze rozwiązania technologiczne, które skracają czas reprocesoringu narzędzi medycznych tym samym oszczędzając energię elektryczną. Istotny jest system odzysku wody, który zmniejsza zapotrzebowanie na wodę jak również na zużycie detergentów. Spółka inwestuje również w systemy odzysku energii w urządzeniach.
W Kaszubskim Centrum Chorób Serca i Naczyń znajduję się Oddział Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej, który wyposażony został w 40 łóżek, salę Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego, dwie Pracownie Angiograficzne i Gabinet Diagnostyki RTG, Oddział Kardiochirurgii z 7 stanowiskami wzmożonego nadzoru, Centralna Sterylizatornia, wyposażona w najbardziej nowoczesne urządzenia do mycia i dezynfekcji narzędzi, a także Zakład Patomorfologii reprezentujący technologię spotykaną w najbardziej znanych ośrodkach patomorfologicznych na świecie.
Spółka Szpitali Pomorskich w ostatnich latach dokonała niezwykłego rozwoju jeżeli chodzi o robotykę procesów medycznych. W zasobach spółki są dwa roboty wspomagające procesy operacyjne: robot da Vinci oraz robot ortopedyczny Mako firmy Stryker.
Robotyka nie tylko zwiększa poziom świadczonych usług medycznych, ale również stanowi istotny krok w kierunku ochrony środowiska. Procedury robotyczne skracają czas zabiegów oraz zmniejszają wykorzystanie materiałów operacyjnych i generacje ilości odpadów medycznych w Szpitalach Pomorskich.
ROBOTYKA
TERENY ZIELONE
Zieleń jest naturalną pomocą w rekonwalescencji pacjentów. Jest kluczowa zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Właściwie zaaranżowane zielone przestrzenie nie tylko obniżają poziom stresu, sprzyjają relaksowi i zwiększają stymulację umysłową. Dostęp do terenów zielonych może również zmniejszyć nierówności zdrowotne, poprawić samopoczucie i przyśpieszyć leczenie.
W związku z tym, Spółka Szpitali Pomorskich stara się wykorzystać każdy dostępny obszar na tereny zielone. Idealnym przykładem jest zielony dach na nowo wybudowanym Bloku Operacyjnym i SOR w Szpitalu Św. Wincentego A Paulo w Gdyni. Ponadto, Szpital Specjalistyczny im. F. Ceynowy w Wejherowie znajduje się na terenie Puszczy Darżlubskiej położonej na północ od granic Wejherowa i doliny Redy, która tworzy zwarty kompleks leśny o łącznej powierzchni 15 908 ha.
TECHNOLOGIE OZE
Redukcja zużycia energii przekłada się na mniejsze zanieczyszczenie powietrza, ale również na obniżenie kosztów operacyjnych szpitala. Własne źródła wytwórcze ciepła i energii, w dużym stopniu uniezależniają szpital od wzrostu cen tych nośników. Przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka awarii energetycznych, co ma kluczowe znaczenie dla utrzymania ciągłości operacyjnej szpitala, zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów i pracowników, a także zminimalizowania potencjalnych strat finansowych.
Zastosowanie systemu BMS umożliwia ciągły monitoring zużycia energii, co pozwala na dokładną analizę i identyfikację sposobów ograniczenia zużycia. Dzięki temu systemowi możliwe jest skuteczne zarządzanie budynkiem szpitalnym, zmniejszając koszty eksploatacji oraz poprawiając komfort i bezpieczeństwo pacjentów i personelu medycznego. Pracownicy mają szybki dostęp do informacji o awariach, mogą optymalizować zużycie energii i zapewniać komfort zarówno pacjentom, jak i pracownikom szpitala. Planowane jest rozszerzenie monitoringu na zużycie gazu, wody oraz kontrolę jakości powietrza i oświetlenia w różnych strefach szpitala, zwłaszcza w kluczowych miejscach. Pełna integracja z innymi systemami medycznymi pozwoli na kompleksowy monitoring i zarządzanie infrastrukturą szpitala, co z kolei przyczyni się do lepszej efektywności działania całego obiektu.
Zrealizowana w listopadzie 2022 roku na dachach i gruncie szpitala instalacja fotowoltaiczna o mocy 199,8 kWp, zajmująca powierzchnię 968 m2, stanowi kluczowy krok w kierunku samowystarczalności energetycznej placówki. Wykorzystanie 438 modułów fotowoltaicznych firmy BB-ECO oraz 6 falowników z optymalizatorami mocy SolarEdge, pozwoliło na stworzenie systemu o wysokiej efektywności, przystosowanego do specyficznych wymogów obiektu medycznego. Instalacja PV osiąga około 78% mocy zainstalowanej, co jest wynikiem bardzo dobrym, biorąc pod uwagę specyfikę lokalizacji (teren położony pośrodku lasu).
W grudniu 2023 roku została uruchomiona instalacja pomp ciepła. Układ składający się z sześciu pomp ciepła współpracuje z istniejącą kotłownią gazową, która zapewnia ciepło dla systemów grzewczych oraz podgrzewania wody użytkowej w budynkach szpitala. Wprowadzenie nowego rozwiązania przyczyni się do zwiększenia wydajności ogrzewania, co przyniesie wymierne oszczędności dla szpitala. Hybrydowe połączenie instalacji fotowoltaicznej z pompami ciepła umożliwi optymalne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii poprzez wykorzystanie energii słonecznej i aerotermalnej. Pompy ciepła stanowić będą główne źródło ciepła dla systemów grzewczych i podgrzewania wody użytkowej w budynkach szpitala. Zastąpienie gazowego ogrzewania energią pochodzącą z odnawialnych źródeł pozwoli na uniezależnienie szpitala od podaży i cen tradycyjnych surowców. Kocioł grzewczy gazowo-olejowy pozostanie w budynku jako uzupełniające źródło ciepła.
Zastosowanie rekuperacji w systemie wentylacji nowego skrzydła szpitalnego pozwala na wydatne zmniejszenie kosztów ponoszonych z tytułu eksploatacji budynku. W zależności od różnic temperatur pomiędzy wnętrzem budynku i powietrzem na zewnątrz poziom odzysku ciepła może wynieść od 50 do nawet 90%. Ciepło z ogrzanego powietrza nie jest bezpowrotnie tracone, jak np. przy wietrzeniu lokali mieszkalnych, lecz jest odzyskiwane i ponownie wykorzystywane. Rekuperacja pozwala obniżyć koszty ogrzewania oddziału w nowym skrzydle szpitala nawet o 30%.
Wszystkie budynki szpitala przeszły termomodernizację. W przyszłości, szpital rozważa montaż i uruchomienie kotłowni wodorowej lub pozyskiwanie ciepła ze źródeł termalnych. Aktualnie szpital bada możliwości w tym obszarze i opracowuje dokumentację techniczną.
W kontekście inwestycji związanych z rozbudową Szpitala w Wolicy, postanowiono całkowicie zrezygnować z tradycyjnej budownictwa na rzecz nowoczesnych rozwiązań modułowych i prefabrykowanych. Choć te metody są innowacyjne i wciąż rzadko stosowane, pozwalają zminimalizować emisję dwutlenku węgla.
Budownictwo modułowe przynosi wiele korzyści ekologicznych. Dzięki produkcji prefabrykatów w kontrolowanych warunkach fabrycznych oraz ograniczeniu transportu materiałów, istotnie zmniejsza się ślad węglowy projektów budowlanych. Konstrukcje stalowe wykorzystane w budownictwie modułowym korzystają z zalet stali, takich jak możliwość recyklingu, co przekłada się na tworzenie trwałych i ekologicznych struktur. Ponadto, elastyczność modułów oraz możliwość ich przyszłej relokacji lub adaptacji pod nowe funkcje dodatkowo podkreślają zrównoważony charakter tej metody.
Kluczowe aspekty ekologiczne budownictwa modułowego opartego na konstrukcjach stalowych obejmują:
-
Efektywność materiałową: Stal jest wydajnym i wytrzymałym materiałem konstrukcyjnym, który umożliwia optymalne wykorzystanie materiałów. Możliwość pełnego recyklingu stali znacznie zmniejsza jej ślad węglowy.
-
Produkcja i montaż: Kontrolowany proces produkcji w fabryce zmniejsza ilość odpadów i emisje CO2. Montaż modułów na miejscu budowy jest szybki i precyzyjny, co dodatkowo redukuje ślad węglowy i zużycie wody.
-
Transport: Mimo że transport gotowych modułów generuje emisje, jest to zazwyczaj mniej intensywne niż ciągły transport materiałów w tradycyjnym budownictwie.
-
Niskie zapotrzebowanie energetyczne: Budynki modułowe są projektowane z myślą o wysokiej efektywności energetycznej, co przekłada się na mniejsze emisje CO2 w trakcie ich użytkowania.
-
Fundamenty punktowe: Wykorzystanie fundamentów punktowych redukuje użycie betonu nawet o 80%, co znacząco zmniejsza ślad węglowy związanym z pracami fundamentowymi oraz ogranicza zużycie wody w procesie produkcyjnym.
-
Koszty budowy: Skrócenie czasu budowy przekłada się na zmniejszenie kosztów, zwłaszcza w przypadku finansowania zewnętrznego oraz na szybszy zwrot z inwestycji.
Szpital dąży do stworzenia energooszczędnego i komfortowego środowiska wewnętrznego. Technologia modułowa minimalizuje straty ciepła poprzez eliminację mostków cieplnych. Zastosowanie izolacji podłogi w postaci zamkniętej komórkowo pianki PU oraz montaż fasady wentylowanej i stolarki okiennej bez mostków cieplnych redukują ślad węglowy projektu.
BUDOWNICTWO MODUŁOWE
CENTRUM DANYCH HIPOKRATESA
Będąc członkiem GGHH, szpital ma możliwość analizowania wpływu swoich wysiłków na rzecz efektywności energetycznej. Dzieje się to poprzez wykorzystanie Centrum danych Hipokratesa, do którego wprowadziliśmy dane począwszy od 2017r. Gromadzenia danych na temat odpadów, energii i klimatu pozwala nam lepiej zrozumieć emisji gazów cieplarnianych jakie generujemy w związku z naszą działalnością.
Inwestycje i działania ekologiczne przeprowadzone w szpitalu od 2017r. do 2022r. pozwoliły ograniczyć ślad węglowy szpitala o 106,58 tCO2e (dane obliczone przy użyciu narzędzia Centrum danych Hipokratesa).
Inwestycja przeprowadzona w 2004r. polegająca na wymianie kotłowni z węglowej na gazowo-olejową przyczyniła się do praktycznie całkowitej redukcji emisji szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery. Roczne zużycie węgla sięgało ok. 360t.
i skutkowało emisją:
-
5,04 t. Tlenku siarki,
-
0,76 t. Tlenku azotu,
-
18 t. Tlenku węgla (CO),
-
720 t. Dwutlenku węgla (CO2) - 720 tCO2e,
-
3,6 t. Pyłu zawieszonego,
-
5,4 kg Benzo(a)pirenu.
W równoważnych ilościach spalanie gazu ziemnego wytwarza od 30% do 45% mniej dwutlenku węgla niż w przypadku spalania węgla kamiennego. W chwili obecnej emisja dwutlenku siarki (SO2) i innych cząstek jest znikoma. W grudniu 2023r. szpital przeprowadził kolejną modernizację kotłowni. Jako drugie źródło została zainstalowana instalacja pomp ciepła.
W 2022r. szpital rozbudował posiadaną instalację fotowoltaiczną. Dołożonych zostało 413 szt. paneli. Od maja 2023r. w szpitalu działa instalacja fotowoltaiczna o łącznej mocy zainstalowanej 199,35 kW. W kontekście korzyści środowiskowej – funkcjonowanie farmy pozwoliło na ograniczenie śladu węglowego o 69 662,73 kg CO2, czyli 69,66 t CO2e.
Łącznie dzięki wdrożonej w szpitalu strategii proklimatycznej, zredukowany został ślad węglowy placówki o 896,24 tCO2e (ton ekwiwalentu dwutlenku węgla).
Analiza danych w bazie Hipokrates pozwoliła bliżej przyjrzeć się strukturze emisji placówki w podziale na źródła. Na podstawie analizy danych z 2022r. widać, że na całkowitą wartość emisji gazów cieplarnianych (tCO2e) mają wpływ głównie 2 obszary działalności placówki:
- zakup energii elektrycznej (48%) - 259,76 tCO2e,
- produkcja ciepła w kotłowni gazowej i transport medyczny (47%) – 257,35 tCO2e.
Pozostałe 5% emituje działalność związana głównie z utylizacją odpadów. Szpital podejmując wyzwanie Race to Zero uwzględnił następujące możliwości redukcji ww. źródeł emisji:
-
Rozbudowa instalacji OZE, instalacja magazynu energii – pokrycie pełnego zapotrzebowania energetycznego z OZE.
-
Instalacja pomp ciepła (uruchomiono w 2023r) – zgodnie z przeprowadzoną analizą energetyczną, uruchomienie instalacji pozwoli w przeciągu 1 roku użytkowania, zredukować emisję CO2 o 79 706kg CO2 rocznie czyli 78,71 tCO2e. Alternatywą jest tu planowany montaż i uruchomienie kotłowni wodorowej lub ciepła pozyskanego ze źródeł termalnych. Aktualnie szpital bada możliwości w tym obszarze i opracowuje dokumentację techniczną. Montaż jednego z ww. alternatywnego źródła ciepła pozwoli na redukcję emisji do 0.
-
Wymiana floty – zakup ambulansu z silnikiem elektrycznym oraz montaż własnych stacji ładowania.
W strukturach szpitala powołano Zespół ds. wdrażania rozwiązań Eko, zwany Zespołem głównym, będącym organem pomocniczym Dyrektora WS ZZOZ Chorób Płuc i Gruźlicy w Wolicy, oraz tzw. celowe Zespoły tematyczne ds. pracowników służby zdrowia, ds. infrastruktury, technologii, produktów oraz gospodarki wodno-kanalizacyjnej i gospodarki odpadami medycznymi, ds. energii, ds. farmaceutyków, ds. kontaktów międzynarodowych i edukacji. Każda z osób powołana do uczestnictwa w tworzeniu zielonego szpitala odgrywa istotną rolę w budowaniu mechanizmów zmierzających do neutralności klimatycznej placówki.
Na podstawie raportów z działań podjętych przez poszczególne zespoły co kwartał dokonujemy przeglądu obranej ścieżki. Zespół główny oraz Dyrektor Generalny oraz Dyrektorzy poszczególnych komórek organizacyjnych, w tym Z-ca Dyrektora ds. techniczno-eksploatacyjnych oraz Z-ca Dyrektora ds. lecznictwa poddają analizie kwestie związane z klimatem o znaczeniu strategicznym, w tym plany działania, zarządzanie ryzykiem, dostępny budżet, oraz inwestycje w możliwości związane z klimatem. Daje nam to możliwość wczesnej identyfikacji zagrożeń krytycznych i przeglądu postępów we wdrażaniu podjętych inicjatyw oraz umożliwia zarządzanie ryzykiem, w tym odpowiednio wczesne reakcje na zagrożenia związane z klimatem.